ترموکوپل نوع B چیست و چه مزایا و معایبی دارد ؟

اندازه گیری دما در صنایع مختلف از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. البته برخی از صنایع هستند که نمی شود در آن ها از دما سنج های عادی استفاده کرد؛ زیرا دماسنج های معمولی بسیار شکننده و ضعیف هستند. در این شرایط است که از ترموکوپل ها استفاده می شود. ترموکوپل ها، دماسنج هایی هستند که مقاومت بسیار بالایی در شرایط مختلف دارند و از دو سیم نا همنجس برای اندازه گیری دما استفاده می کنند. ترموکوپل ها انواع مختلفی دارند. یکی از مدل های محبوب آن ها ترموکوپل نوع b است. در این مقاله در مورد این نوع ترموکوپل و ویژگی های آن توضیح داده خواهد شد.

ترموکوپل نوع B چیست؟

این مدل در حقیقت برای استفاده در دمای ۱۸۰۰ درجه سانتی گراد مناسب است. به همین دلیل است که از مدل b در صنایعی استفاده می شود که دما در آن ها بسیار بالا است. همان طور که مشخص است مهم ترین ویژگی این مدل، مقاومت بسیار بالا در برابر دما است. البته این مقاومت بسیار بالا سبب شده است که ترموکوپل نوع b معایبی نیز داشته باشد. برای خرید روی لینک زیر کلیک کنید:

خرید ترموکوپل نوع B

یکی از معایب این است که خروجی یکسانی را در دمای ۰ تا ۴۲ درجه سانتی گراد نشان می دهد. به همین دلیل امکان استفاده از آن ها برای صنایعی که نیاز به اندازه گیری دما در دمای زیر ۵۰ درجه دارند، مناسب نیست.

جنس ترموکوپل نوع B

در ساخت پایه مثبت این نوع ترموکوپل ۷۰ درصد پلاتین و ۳۰ درصد رودیوم به کار رفته است. همچنین پایه منفی آن نیز از همین جنس ولی با درصد ترکیب متفاوت ۹۴ درصد پلاتین و ۶ درصد رودیم ساخته شده است. هنگامی که عایق معدنی، ترموکوپل را کاملا فشرده و مناسب محافظت می کند، توانایی استفاده از ۶۰۰ تا ۱۷۰۴ درجه سانتی گراد را پیدا می کند. همچنین تحت شرایط خاصی امکان استفاده از ترموکوپل نوع b در دمای ۱۸۰۰ درجه سانتی گراد نیز وجود دارد.

چرا برخی از صنایع، ترموکوپل نوع B را ترجیح می دهند؟

1. این نوع ترموکوپل دقت و پایداری فوق العاده ای در دمای بسیار بالا دارد.
2. این مدل در واقع تنها ترموکوپلی است که می تواند دمای ۱۸۰۰ درجه سانتی گراد را تحمل کند.
3. تجهیزات به کار رفته در ساخت ترموکوپل نوع b باعث شده است که در برابر اکسیداسیون دمای بالا مقاومت بسیار خوبی از خود نشان دهد.
4. این نوع ترموکوپل محدوده اندازه گیری گسترده ای دارد.
5. این مدل، استحکام مکانیکی بسیار بالایی دارد.
6. ترموکوپل نوع ،b بیشترین مقاومت را در برابر فشار دارد.

محدوده کاری ترموکوپل نوع B

1. سیم درجه حرارت ترموکوپل ( ۰ تا ۱۷۰۰ درجه سانتی گراد)
2. سیم پسوند ( ۰ تا ۱۰۰ درجه سانتی گراد)

دقت ترموکوپل نوع B

1. استاندارد : -/+ ۵ درصد
2. محدودیت های ویژه خطا : -/+ ۰٫۲۵ درصد

مزایا و معایب ترموکوپل نوع B

این نوع ترموکوپل مزایا و معایب بسیار مختلفی دارد. برخی از آن ها عبارت اند از:

مزایا

1. ترموکوپل نوع b بالاترین دقت را در مقایسه با دیگر ترموکوپل ها ارائه می دهد.
2. این نوع ترموکوپل تنها مدلی است که می تواند دمای ۱۸۰۰ درجه سانتی گراد را تحمل کند.
3. این مدل واکنش های بسیار سریعی در دمای بالاتر از ۵۰۰ درجه سانتی گراد دارد.

معایب

1. به علت استفاده از آلیاژ های پلاتین معمولا قیمت بالایی در مقایسه با دیگر مدل ها دارد.
2. نسبت به ترموکوپل های دیگر، در اندازه گیری دما های پایین تر از ۵۰۰ درجه سانتی گراد سرعت کمتری دارد.
3. نمی شود از آن برای اندازه گیری دما های زیر صفر استفاده کرد.
4. ترموکوپل نوع b نسبت به ترموکوپل هایی که از سایر فلزات نجیب ساخته شده اند مانند نوع R و نوع S خروجی کمتری در دمای زیر ۶۰۰ درجه سانتی گراد دارد.

کاربرد های ترموکوپل نوع B

احتمالا تا کنون متوجه شده اید که مهم ترین ویژگی این نوع ترموکوپل مقاومت دمای بسیار بالای آن است. به همین دلیل کاربرد این نوع ترموکوپل نیز در بیشتر صنایعی است که با دمای بسیار بالا سر و کار دارند. برای مثال در فرایند های تولید سیمان، سوزاندن و صنایع با دمای بالا از این نوع ترموکوپل استفاده می شود. همچنین برای اندازه گیری دمای گاز داغ و کاربرد گاز های بی اثر و اکسید کننده ها نیز از ترموکوپل نوع b استفاده می شود.

نوع b همچنین نسبت به ترموکوپل های مدل R و S در برابر شکست بین دانه مقاوم تر است. به همین دلیل صنایعی که علاوه بر دمای بالا، محیط خشنی از لحاظ کار کرد دارند نیز ترموکوپل نوع b برایشان مناسب تر است.

در کنار این موارد، از سنسور نوع b برای دوره های کوتاه مدت در خلاء نیز استفاده می کنند. به همین دلیل از آن در صنایع تولید شیشه نیز استفاده می شود. همچنین این ترموکوپل به طور گسترده در صنایع فولاد و آهن برای نظارت بر دما و تولید فولاد های مختلف به کار می رود.

نکات مهم در رابطه با نگهداری ترموکوپل نوع B

ترموکوپل نوع b تا حد امکان نباید در اتمسفر های کاهنده که در آن اکسیژن از روی اکسید های فلزی جدا می شود مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین این ترموکوپل با وجود مقاومت بالایی که دارد هیچگاه نباید در معرض بخارات غیر فلزی یا فلزی قرار بگیرد؛ زیرا سنسور آن به راحتی آلوده می شود.

کاهش اتمسفر می تواند به ترموکوپل به خصوص به کالیبراسیون آن آسیب های شدیدی برساند. برای محافظت بیشتر از این نوع ترموکوپل و به طور کلی تمامی ترموکوپل هایی که با گاز نجیب ساخته می شوند باید یک لوله سرامیکی ضد گاز و یک لوله ثانویه از جنس آلومینا یا کاربید سیلیکون استفاده کرد. همچنین استفاده از لوله بیرونی فلزی برای محفاظت بیشتر می تواند بر افزایش طول عمر مفید این ترموکوپل تاثیر مثبتی بگذارد.

نتیجه گیری

ترموکوپل ها دماسنج هایی هستند که از دو نوع فلز غیر هم جنس ساخته می شوند و برای اندازه گیری دما در صنایع مختلف به کار گرفته می شوند. ترموکوپل ها به دلیل کاربرد های بسیار گسترده ای که دارند، مدل های مختلف نیز دارند. یکی از این مدل ها ترموکوپل نوع b می است. این نوع ترموکوپل ها مقاومت بسیار بالایی در برابر دمای بالا دارند و بیشتر از آن ها در صنایعی استفاده می شوند که به اندازه گیری دمای بالای ۵۰۰ درجه نیاز دارند. برای این که بیشتر با این نوع ترموکوپل آشنا شوید، به طور کامل در مورد آن ها توضیح دادیم.